Öncelikle hangi tür bitkilerin ev ortamında yetişebileceklerini iyi bilmelisiniz. Bazı bitkiler saksılarda yetiştirilir, çok da güzel görünümleri vardır ama sadece açık havada doğal şartlarda yaşayabilirler. Bu türler ev ortamında fazla yaşayamazlar. Kimi bitkiler evde yaşayabilse bile yeterli güneş alamadıkları için şekilleri bozulur. Onun için evde yetiştirebileceğiniz bitki türü seçimine dikkat etmeniz gerektiği gibi bitkinin ihtiyacı olan güneşin ya da gün ışığının yeterli olmasına da dikkat etmeniz gerekir. Çiçekçilere sorsanız onlar bu işi sadece ticaret için yaptıkları için size sağlıklı bilgi veremeyeceklerdir. Kulaktan dolma bölük pörçük bilgilere sahiptirler. Bazıları ise sırf malını satmak için yanıltıcı bilgi verir. Bir de kitaplardan bilgi edinmiş kişiler vardır ki eğer o bilgileri verenler yanlış yazmışlarsa kitaptan öğrenenler de size yanlış bilgi verirler. Çiçek yetiştirmede uzun yıllar tecrübesi olan kişiler kendi yetiştirdikleri çiçekler hakkında en iyi bilgiye sahiptirler.

Yetersiz gün ışığı olmayan iç mekânlarda gelişebilen türler:
Devetabanı, devetabanı türü sarmaşık (yaprakları yeşil – beyaz ebruli), paşa kılıcı, kurdele çiçeği…

Kuvvetli gün ışığı gerektirenler: Afrika menekşesi, yaprağı için yetiştirilen begonya türleri, kauçuk ağacı (kavçuk aslında güneşte çok daha güzel olur).

Güneş isteyenler: Çiçeği için yetiştirilen begonya türleri, sardunya, cüce gül, ıtır..

Bunların ev içindeki konumlarına gelince: Evde, her ortamda yaşayabilen süs bitkisi devetabanıdır. Ama yeri ne kadar aydınlık hatta güneş alabilen bir yer ise ve topraktan yeterince gıda alabiliyorsa yaprakları o derecede büyük ve gösterişli olabilir.

Devetabanı cinsinden, yaprakları yeşil – beyaz ebruli olan sarmaşıklar: Yaprakları küçük ve kalp biçimindedir. Her evde normal devetabanından daha kolay yetişir. Gıdasız kalsa da, yeterli ışıktan mahrum olsa da güzel bir görünüm arz edebilirler.

Kauçuk ağacı evde iyi ışıklı bir köşede rahatça yetişir. Eğer güneş alırsa yaprakları daha büyük, daha güzel olur. Yeni açacağı yaprakların kılıfı güneşin etkisiyle çok tatlı bir kırmızı renge bürünür.

Paşa kılıcı ve kurdele çiçeği az gün ışığı alan odalarda rahatsız olmazlar.

Kaktüs türleri bol güneşe ihtiyaç duyarlar. Güneş almazlarsa cılız, sağlıksız, şekli bozuk büyür. Evde yetiştirecekseniz bol güneş alan pencere önünde bulundurun. Kaktüslere çok benzeyen sütleğen cinsi bitkiler için de aynı şey geçerlidir ama kaktüsler kadar çok güneş istemezler. Kaktüslerden ayrıldıkları en önemli özellikleri dikenlerinin yanında minik yapraklarının olmasıdır.

Begonya türlerinin kimi yaprağı kimi çiçeği için yetiştirilir. Her ev ortamına çok iyi uyum sağlayamaz. Havadar ve mümkün olduğu kadar bol gün ışığı alabilen odalarda, mümkün olduğunca pencereye yakın bulundurulmalıdır.

Çiçeği için yetiştirilen begonya türleri ve sardunyalar için ev içinde en iyi yer güneş alan pencere önleridir.

Itır, yapraklarının kokusu için evlerde sevilen bir bitkidir ama güneş ister. Aksi takdirde yaprak sapları ve dalları anormal uzun ve sağlıksız olur.

Cüce gül türleri güneş alan pencere önünde iç mekânda yaşayabilir, devamlı çiçek açar. Gerçek bir gül türü olmalarına rağmen çiçekleri kokusuzdur.

Afrika menekşesi kuvvetli gün ışığı alan yerlere uyum sağlar, direkt güneş gerektirmese de biraz güneş alabilmesi çok iyi olur.

Küpe çiçeği açık havada yaşayabilir. Evde bulundurmamalısınız. Siklamen ise en fazla 15 - 20 derece kadar sıcak olan odalarda yaşayabilir. Sıcak odalarda kısa sürede bozulur. Siklamenler sonbahardan ilkbahara kadar, küpe çiçeği ise ilkbahardan sonbahara kadar çiçek açarlar.

Kolyoz: Hem evde hem açık havada rahatça yetiştirilebilir. Aldığı güneş ışığı miktarına göre rengi değişebilen ilginç bir bitkidir. Çiçek açacağı zaman tomurcuklarını koparırsanız yaprakları daha güzel olur. Baharda ve yazın dallarını koparıp başka bir yere dikerseniz çok kısa sürede köklenir ve büyür. Bu şekilde üretilmesi çok kolaydır. Sonbaharda havalar soğuyunca kurur gider. Normalde mevsimlik bitkidir ama evde birkaç yıl yaşayabilir. Kışın güneşli bir pencere önünde bulunmazsa ölür. Her ihtimale karşı çiçek açtığı zaman tohumunu alıp saklayın. Tohumları ilkbaharda ekersiniz. Gayet çabuk büyürler.

Bu yazımda evde yetiştirilebilen süs bitkilerinden halkımızın en çok tanıdıklarından örnek verdim. Evde çiçek yetiştirmeye hevesliyseniz eşinizde dostunuzda gördüğünüz ev içinde rahatça büyüyebilen çiçekler hakkında onları yetiştiren kişilere sorular sorun. En önemli bazı sorular: gelişme sürecinde devamlı aynı yerde mi bulunuyordu… bulunduğu yere güneş geliyor mu… ne tür toprak kullanıyor..

Bu arada ev içi süs bitkilerinin temiz havaya ihtiyaçları bulunduğunu, evin kuytu köşelerinde yaşayamayacaklarını veya en azından gelişemeyeceklerini unutmayın.

Bitkiler canlıdır. Herhangi bir dekorasyon unsuru gibi evin içinde her yakıştırdığınız köşeye koyamazsınız.

Salon Bitkilerinin Bakımında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözümleri

Kapalı mekânlarda çiçek yetişitirmekten bir türlü iyi sonuç alamadıysanız aşağıda anlattıklarımı dikkate almalısınız ama her şeyden önce “salon bitkileri”ni mi evde yetiştirmeye çalışıyorsunuz yoksa başka türleri mi? Bunu iyi bilin. Bazı türler asla kapalı mekânlarda yaşayamayacağı gibi bazı türler serin hava sevdiğinden veya aşırı nem veya tam direkt güneş ışığı gerektirdiğinden evde yaşayamaz. Aşağıdaki bilgiler çok genel anlamda verilmiştir. Bu bilgilerin dışında, siz yetiştirdiğiniz bitkinin anavatanındaki doğal ihtiyaçları hakkında bilgi sahibi de olmalısınız.

Topraklarını hiç değiştirmediyseniz havalar ısınınca topraklarını değiştirin, hava daha da ısınınca eğer balkonunuz varsa balkonda bakmaya çalışın. Eylülün ortalarına kadar balkonda tutun.

Balkonda bulundukları yer aşırı güneşli veya rüzgâra fazla açık olmamalı. Yazın ev içinde tutacaksanız pencereye çok yakın havadar bir yerde bulundurun. Kışın kalorifer radyatörlerine ya da sobaya yakın tutmayın.

Yapraklardaki bozulmalar

Eski yapraklar için normaldir. Ama ne kadar eski? Bu, bitkinin türüne göre değişir. Kurdele çiçeğinin yaprakları olsa olsa üç beş ay dayanır. Devetabanı, kauçuk, mum çiçeği gibi türlerde yapraklar birkaç yıl dayanır, sapasağlam durur. Eğer bunların yapraklarında erken sararma, bozulma varsa ya gıdası eksik demektir ya da bazı türlerde aşırı kuru hava, bazı türlerde nemli hava yapraklara zarar verebilir. Nemden hoşlanmayan bitkilerin yaprakları ıslatılmaya gelmez. Dikkatli olmalısınız. Gerekirse tozlarından arındırmak için yıkayabilirsiniz ama derhal kurulamalısınız. Yetiştirdiğiniz çiçekleri iyi tanımalısınız. Aşırı güneş, güneş yetersizliği, fazla soğuk, fazla sıcak gibi unsurlar da yaprakların bozulmalarına sebep olabilir. Gözle görülmesi çok zor olan bazı böcekler zarar verebilir. Mantar, küf benzeri hastalıklar da olabilir. Hastalıklar zaten çok belirgin bir şekilde anlaşılmaktadır.

Ev Çiçeklerine İlaçlarla Gıda Takviyesi

O ilaçların üzerinde nasıl kullanacaksınız yazar. Yalnız şuna çok dikkat edin: Bitkiler kuvvetli büyüyorken bu ilaçları gereğinden biraz az kullanın. Diğer zamanlarda kesinlikle kullanmayın. Zaten önemli olan toprağın iyi olması ve tabii ki güneş ışığında fotosentez yaparak kendi gıdasını üretebilmesidir. Evet kendi gıdasını üretebilmesi şart. Bunun için güneş gerekiyor. Topraktan da gerekli elementleri mineralleri filan almakla çiçekleriniz sorunsuz gelişir büyür.

Güneşe İhtiyaç

İnternetteki sitelerde ve piyasadaki bazı kitaplarda verilen yanlış bir bilgi: Çoğu süs bitkilerinin güneşten “tamamen” uzak tutulması tavsiye ediliyor. Sakın inanmayın. Sadece devetabanı gibi tropikal ormanların bitkileri vardır; güneşsiz ortamda da yaşayabilir; ama hepsi bu. Yani güneşe ihtiyacı olmadığı anlamına gelmez. Aşırı direkt olmadıkça güneşten zarar da görmez. Siz sadece çiçeklerinizi çok aşırı yakıcı güneşe maruz bırakmayın bu yeter. Güneşe her bitkinin ihtiyacı vardır. Güneş onların her şeyidir. Savunma maddeleri üretmek, gıda, sağlam olmak gibi konularda güneşten mahrum kalan çiçekler hiçbir şey yapamaz. Bir de mümkün olduğunca açık hava, temiz hava lazım. Özellikle büyüme dönemlerinde.

Bitkilerin Nem İhtiyacı

Ciddi bir sorun. Bazı tropik bitkiler çok aşırı neme, kuytu yerlere ihtiyaç duyabiliyor. En iyisi bu türleri yetiştirmekten kaçının. Genelde (evde beslenmesi kolay olan bitkiler için) evin nemi yeterli olabilir. Yazın ihtiyaçları olan nem için eğer balkonda kuytu bir yere hepsini bir arada koyarsanız, hem birbirlerinin hem topraklarının devamlı saldıkları nem onlara yetecektir.

Toprak

Ormanlık yerlere geziye gittiğinizde, tatile gittiğinizde ormanların kuytu köşelerinden siyah toprak bulun bir çuval alın. Bu toprağı kapalı olarak saklamayın. Hava alacak şekilde ve açık havada saklayın; su kaybetmemesi için arada bir sulayın. Çiçekçilerin sattığı topraklar da olur tabi ama biraz şans işi. Benim aldıklarımdan birkaçı çiçekleri zehirlemişti. Ama denemekte yarar var. En azından çiçeklere karşı vazifenizi yapıyorsunuz. Ölürlerse başka türler deneyin. Canınızı sıkmayın. Neticede doğal ortamlarını istiyorlar. Bunu sağlayamıyorsanız o zaman sizin bulunduğunuz yerin iklimine ve sizin eve uyum sağlayacak türleri seçersiniz.

Gübre

Her bitki bildiğimiz gübreye ihtiyaç duymaz. Bazı bitkiler için humuslu yani yaprak çürüntülü topraklar yeterlidir. Saksı toprağı değiştirirken bitki türüne göre “gerekiyorsa” gübreli toprak kullanılır. Büyüme çağında ayrıca gıda takviyesi yapılması gereken bitkiler vardır. Bunların başında bol çiçek ağçan, bol yaprak veren bitkiler gelir. Bu gıda takviyesini bitki hızlı büyüyorken yapmalı; gelişmesi durmuşsa yapmamalı; gelişmesi yavaşlamışsa çok az yapmalı. Büyüme mevsiminde büyümeyen bitkilere gıda değil hormonlu ilaç vermek gerekir. Lâle, sümbül gibi bitkiler ise çiçek açtıkları zaman başlanılarak gıda takviyesi yapılır ki gelecek yıl için yetiştirecekleri soğanları iyi gelişsin. “Çok az dozlarda” bir hafta arayla iki veya üç defa yapmak yeterlidir. Bu konumuz dışında aslında.

Sulama

Musluk sularında bulunan çeşitli maddeler toprağı bozar. Bir yıl boyunca çeçeklerinizi tekrar tekrar suluyorsunuz. Her sulamadan sonra hem bitki hem toprak su kaybediyor, tekrar suluyorsunuz. Su gidiyor ama sudaki zararlı maddeler kalıyor. Zamanla birikiyor da birikiyor. Buna önlem almalısınız. Kaynatılmış sulardan artanını biriktirerek veya en az iki gün bekletilmiş, tortusu dibine çökmüş su ile sulamalısınız. Kışın az sulayın. Arada bir toprağın tamamen kurumasına izin verin. Bitkinin gelişme mevsiminde de toprağı devamlı aşırı sulu bırakmak yanlıştır. arada bir bitkiyi rahatsız etmeyecek şekilde toprağı kurutun, eşeleyerek havalandırın.

Topraktaki böcekler

Bunlar genellikle tehlikeli değildir. Hatta toprakta henüz çürümemiş maddeleri yeyip sindirir, dışkıları gübre gibi etkili olur. Yine de böceklerden kurtulmak isterseniz çiçekçilerden ilaç bulabilirsiniz. Solucanların ise asla bir zararı olmaz, sadece fazlası bitkinin büyümesine engel olabilir. Çok büyük saksılarda yetiştirilen bitkiler için solucanların faydası bile vardır. Toprağın derinliklerinde hem hava hem toprak sirkülasyonu sağlarlar.

Evdeki çiçekleriniz yaşamazsa başka türler deneyebilirsiniz. Bu tür bilgilerle pek bir yere varamazsınız. Zamanla kazanacağınız deneyimler çok daha fazla önemlidir.


ĞÜL YETİŞTİRMEK

Gül bir bahçe bitkisidir. Gölgeli yerlerde çok iyi gelişemez. Saksıda da yetiştirilebilir ancak çok fazla dikkat ve özen ister. Bol güneşe ihtiyacı vardır. Tam gün olmasa bile sadece öğleden önce veya sadece öğleden sonra bol güneş alabilen yerler de uygundur. Yetersiz güneş ise sağlıklı sonuç alabilmeniz açısından hiç uygun değildir.

SAKSIDA GÜL YETİŞTİRMEK

Saksıda yetiştirmek için en iyi tür cüce güllerdir. Hemen her toprakta yetişebiliyor. İlk baharda üst dallarından kesip ekerseniz kolayca köklenir büyür hatta sonbahara kadar çiçek bile açar. Ben yıllarca denemişimdir. Bunların tek kusuru kokusuz olmalarıdır. Ama bütün yıl çiçek açarlar. Camekanlı bol güneşli balkonda kışın da çiçek açar. Uzun yıllar yaşarlar. Aşağıda resmini görüyorsunuz. Çeşitli renklerde olurlar.

GÜL TÜRLERİ VE SINIFLANDIRILMASI

Gülleri sınıflamak birkaç şekilde olur. Bu sınıflandırmalardan biri: Senede bir defa ilkbahar sonlarında, yaz başlangıcında çiçek açan türleri ve bütün yıl, hatta kışın dahi çiçek açan türleri (yediveren gülleri) olmak üzere ikiye ayrılır.
Yediveren Gülleri: İlkbahar sonlarından kış başlangıcına kadar çiçek açar. Soğuğa dayanıklı türleri kışın da “havalar çok soğuk gitmedikçe” çiçek açabilir.
Ayrıca sarmaşık gülü denen uzayıp giden gül çeşitleri olduğu gibi boyu 2 metreyi bulamayan ağaççık veya çalı çeşitleri de vardır. Fazla uzayan dalları kurur gider. Bir de bodur gül cinsi var. Ayrıca saksılarda çok kolay yetiştirilebilen bir karış boyunca cüce güller vardır ama bunlar kokusuz olur.

Bütün gül çeşitleri zaman zaman kökten kuvvetli sürgünler verir. Aşılı güllerde bu sürgünlerin yok edilmesi gerekiyor.
Güllerin çok zengin çeşitleri vardır. Burada uzun uzun yazamıyorum.

AŞILI GÜL

Bunun makbul olduğunu düşünenler var. Oysa makbul görülecek hiç bir yönü yoktur.
Aşılı güllerin kötü ve hatta tehlikeli yönleri: Normalde olması gereken kokusunu büyük ölçüde kaybeder. Bilindiği üzere, bitkilerde aşı şu şekilde olur: İyi cins bir bitkiden bir parça alınarak aynı türden olan ama iyi kalitede olmayan başka bir bitkiye aşılanır. Aşı yapılan yerden çıkan dalın dışındaki dallar yok edilir. İşte aşılı gülün tehlikesi buradadır: Gül kökten sürgünler veren bir bitki olduğundan, aşılı yerin daha alt ve kök kısmından çıkan sürgünler esas bitkinin özelliğini taşıyacaktır. Yani bir yaban gülüne aşı yaparsanız, kökten çıkacak yeni sürgünler yine yaban gülü olacaktır. Böylece aşı sonucu çıkan dalları korumanız, diğerlerini yok etmeniz gerekiyor.

GÜLLERİ ÇOĞALTMAK

Bunun çok çeşitleri var. Aşılamadan tohum ile üretmeye kadar… Bir akrabam kendisine verilen kesme gül çiçeklerini vazoda çiçeği solunca toprağa eker, köklendirir ve böylece bahçesinde birkaç değişik gül türleri yetiştirirdi. Dikkat, özen ve büyük sevgi isteyen bir metot. Burada başarılı sonuç seralarda hormonlarla yetiştirilen güllerden değil normal şartlarda yetiştirilen gül dallarından mümkün olabilir.

Tohum ile Gül üretme:
Uzun ömürlü süs bitkilerinin çoğu için tavsiye edilmeyen bir yöntem, gül için de tavsiye edilmez. Güllerde ve uzun ömürlü birçok süs bitkisinde tohum ile üretme iki ayrı türün doğal yolla melezleştirilip yepyeni ve farklı bir tür elde edilmesi için kullanılır. Diğer durumlarda aşağıdaki metotlar daha uygundur, üstelik yıllarca beklemenizi gerektirmez.

Çelik ile üretme:
Yaz sonunda bir senelik dallar kesilip alınır, yaprakları kopartılmadan, makas ile diplerinden kesilerek ayıklanır. Dallar yarısından çoğu kısmı toprağın altında kalacak şekilde dikilir. Bunlar kolayca köklenir. İlkbaharda köklerine zarar vermeden sökülüp esas yerlerine dikilir.

Daldırma ile üretme:
Her tür için uygun değildir. Denemekte yarar var. Bir gül dalını toprağa ekersiniz. Filizlenirse tutacak demektir; aynı zamanda kökleniyordur. Köklenmesine zarar vermemek için asla dokunmamalısınız. Ne zaman filizler kuvvetli büyümeye başlarsa köklendiğinden emin olabilirsiniz.

Kökten ayırma ile:
Ben birkaç defa denemiştim. Sonuç iyi idi. Ama aşılı güllerde dikkat edilmeli. Bunun için gülü tanımak gerekiyor. Kökteki esas daldan aşı ile gelişmiş esas gövde vardır. Bundan meydana gelen sürgünlerde sorun olmaz. Daha aşağıdaki sürgünlerden alırsanız bunlar yabani gül olacaktır.

Aşı ile üretme:
Yukarda yazdığım sebeplerden ötürü hiç sevmediğim bir şey. Bu yüzden yazmak bile istemedim. Ben şahsen tavsiye etmem. Hobi olarak değil de ticari amaçla gül yetiştirenler yapabilir.

GÜL BAKIMI

Gül sıradan bir çalı olmadığı için elbette bakımı olacaktır. Bakımı toprağının işlenmesi, budanması ve Erzurum gibi kışları çok aşırı soğuk yerlerde donmaktan korunması gibi şekillerdedir.

Toprak:
En sevdiği toprak hem killi hem kumlu ve demir açısından zengin kırmızı topraktır. Diğer topraklardan çok kireçli / çok kumlu / çok killi ve ağır / fazlaca humuslu-asitli toprakları sevmez. Suyu fazlaca tutan topraklar gül için hiç iyi değildir. Geçirgen olması gerekiyor. Bunların dışında normal toprakta da gayet iyi yetişebilir. Ama toprağı gübreden besinden mahrum edilmemelidir. En iyisi eski, çürümüş gübredir. Taze gübreler gerektiği gibi faydalı olamıyor. Bir de güllerinizi suni gübrelerle beslemeyin, veya bunu çok az yapın. Suni gübre yerine bulabilirseniz gül için özel imal edilmiş bitki besini kullanın.

Gülleri soğuktan, donmaktan korumak:
İstanbul, Bursa, İzmir gibi illerimizde gerekmiyor. Konya, Erzurum gibi kışları müthiş soğuk geçen illerde gereklidir. Dip kısmı gübre- saman-toprak karışımı ile iyice örtülür. Dalları hasır gibi yarı hava geçiren malzemeler ile sarılarak korunur.

GÜL BUDAMA ÇEŞİTLERİ

Yılda bir defa açan güllerin budanması çiçekleri geçtikten sonra yapılmalı.
Yediveren güllerini her zaman çiçek açtıktan sonra verimsiz, cılız, güdük kalmış dallarından kurtarın. Esas budamayı ise ilkbaharda yapın.

Her ne kadar gülün sağlığı için budama yapılsa da, bazı titiz kişiler güllerinin derli toplu olması, rasgele sağa sola uzamamaları için de yapabilirler.

Dipten budama:
Dallar topraktan en fazla 20 – 30 cm bırakılacak şekilde budanmasıdır. Yılda bir defa çiçek açan güller için pek uygun bir budama değildir. Mecbur kalmadıkça yapmayın. Ayrıca çoğu gül çeşitleri için bu tür budama her yıl tekrarlanmamalıdır. Ancak bodur güller ve kökten verdiği sürgünlerinin ucunda çiçek açan yediveren gül türleri için her yıl tekrarlanması uygundur.

Orta boy budaması:
Gülün yarım metre kadar bırakılması şeklinde budanmasıdır. Tırmanıcı yani sarmaşık gülleri için, yılda bir çiçeklenen türler için tavsiye edilir. Yılda bir çiçeklenen gülleri çiçek açtıktan sonra budamanız gerektiğini unutmayın. Sonbahara kadar gelişen dalları sonraki baharda çiçek açacaktır çünkü. Eğer bunları keserseniz baharda gülünüz yeterince çiçek açmayacaktır. Ya da tamamen çiçeksiz bir yıl geçirecektir.

Karışık budama:
Kökten fazlaca dallanmış güller için yapılır: Bazı dallar dipten, bazı dalları daha uzun bırakılarak budanır. Meselâ kuvvetini yitirmiş, verim alamayacağınızı düşündüğünüz dalları dipten budayabilirsiniz.

Estetik budama:
Her güle uymaz. Bazı gül türlerine çok özel ilgi ve özel budamalarla çeşitli şekillerde ilginç ve güzel görünümler verilebilir. Aşağıdaki örnekte gördüğünüz gibi.

GÜL DİKMEK

Eğer gül fidanı satın almak ve bahçenize dikmek istiyorsanız: Bu işi ılıman iklimli yerlerde sonbahar sonunda, kışın çok soğuk olan yerlerde ise ilkbaharda yapmalısınız. Yarım metre kadar bir çukur açarak dip kısma çürümüş gübreli iyi bir toprakla doldurun. Fidanınızı bunun üstüne koyarak üstünü toprak ile kapayın. Toprağı hafifçe sıkıştırın. Sonra bolca sulayın.

HASTALIKLARI

Bu hastalıklar genelde mantar ve böceklerdir. Bitki hastalıkları ile vakit kaybetmeden mücadele edilmelidir. Hastalık ne ise iyi bir çiçekçiye giderek bitki hastalıkları ile ilgili ilaçlara bakmalısınız. Çoğu kişi ev yapımı ilaçlarla çare arıyor. Piyasada satılan bitkiler için hazırlanmış sentetik/kimyasal ilaçları korkmadan kullanmalısınız. En kesin çözüm yolu budur. Aksi takdirde kocakarı ilaçları ile siz vakit kaybederken gülünüzü kaybedebilirsiniz. Günümüzde artık çiçekçilerde bitki hastalıklarıyla ilgili ilaçlar kolayca bulunduğundan eski kitaplarda tavsiye edilen kimyevi karışımlarla uğraşmayın. Çoluk çocuğa zarar bile verebilirsiniz.